Tra Từ Điển Đạo Phật

thế giới quan của Phật Giáo là 12 nhân duyên, là năm dục trưởng dưỡng. Năm dục trưởng dưỡng như trong kinh Tăng Chi Bộ tập 4 trang 184 dạy: “Các sắc do con mắt nhận thức khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái liên hệ đến dục, hấp dẫn.

Các tiếng do tai nhận thức khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái liên hệ đến dục, hấp dẫn. Các hương do mũi nhận thức khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái liên hệ đến dục, hấp dẫn. Các vị do lưỡi nhận thức khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái liên hệ đến dục, hấp dẫn.

Các xúc do thân nhận thức khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái, liên hệ đến dục, hấp dẫn”. Khi nhãn căn tiếp xúc nhãn trần sinh ra cảm thọ, từ cảm thọ sinh ra khả ái, khả lạc... Một thế giới quan hiện bày đầy đủ tính đau khổ.

Thế giới quan của Phật Giáo rất thực tế không có mơ hồ trừu tượng. Đó là một thế giới khổ đau. Muốn cho thế giới này hết khổ đau thì tu tập từ pháp ly dục ly ác pháp đến pháp Tam Minh thì cả thế giới này mới chấm dứt khổ đau.

Khi nhãn căn tiếp xúc nhãn trần sinh ra cảm thọ, từ cảm thọ sinh ra khả ái, khả lạc. Một thế giới quan hiện bày đầy đủ tính đau khổ. Muốn cho thế giới này không hiện bày tính đau khổ thì người tu sĩ phải ngay nơi căn trần xúc chạm sinh ra thọ thì thọ lạc không bị lôi cuốn, thọ khổ đừng sợ hãi, dao động tâm.

Chỉ nơi duyên thọ mà tâm ta bất động thì thế giới quan sẽ bị diệt. Thế giới quan bị diệt thì con đường đau khổ sẽ chấm dứt. Thế giới quan này của Phật giáo rất thực tế không có mơ hồ trừu tượng. Nếu muốn cho thế giới này hết khổ đau thì tu tập từ pháp ly dục ly ác pháp đến pháp Tam Minh.

“Năm dục trưởng dưỡng này được gọi là thế giới trong luật của bậc Thánh”.Luật của bậc Thánh là 12 nhân duyên, 12 nhân duyên là thế giới quan của Phật giáo. Nói đến thế giới quan của Phật giáo là nói đến 12 nhân duyên, đến bậc Thánh Duyên Giác là người xông thẳng vào cửa THỌgiữ tâm bất động: THỌ LẠC không tham; THỌ KHỔ không sợ.

Từ chỗ giữ tâm bất động này phá vỡ các duyên khác như: ái, hữu, thủ, sanh, ưu, bi, sầu, khổ, bệnh, tử, chấm dứt, do đó, thế giới quan đau khổ của Phật giáo bị sụp đổ, Người ấy chứng Thánh quả Duyên Giác A La Hán đầy đủ Tam Minh, Lục Thông.

Cho nên đức Phật gọi: “Năm dục trưởng dưỡng này được gọi là thế giới trong luật của bậc Thánh”.